Bijna gelijktijdig met de erkenning van de Zutendaalse natuurgebieden Hesselsberg en Overgangsgebied Kempen-Haspengouw als natuurreservaat laat een koppel grauwe klauwier zich opmerken in Hesselsberg. Dirk Ottenburghs, de kersverse directeur van vzw Limburgs Landschap en eminent vogelaar, was zaterdag 2 juli de gelukkige ontdekker/spotter. Enkele dagen later ontdekte conservator Piet Martens zelfs 2 juveniele (jonge) exemplaren. Het koppel heeft dus gezorgd voor een succesvol broedsel. Schitterend nieuws!
De grauwe klauwier is een doelsoort van natuurgebieden zoals Hesselsberg en overgangsgebied Kempen-Haspengouw. Hij houdt van die halfopen cultuurlandschappen met hun kleinschaligheid, hun oude akker- en weidelandschappen, struweel, jong geboomte en heggen. Daar gaat hij op zoek naar zijn favoriete kostje: grote insecten als kevers, bijen, hommels, libellen en sprinkhanen. Ook hagedissen, kikkers, kleine zoogdieren en jonge vogels staan op zijn menu.
Grauwe klauwieren komen na een lange reis uit Kenia, Tanzania en zuidelijk Afrika pas in mei naar hun broedgebieden bij ons. Ze reizen ’s nachts. Het koppel broedt vanaf half mei-juni, heeft één legsel van 4-6 eieren. Broedduur, vliegvlug worden en zelfstandig kunnen jagen duurt telkens ongeveer 14 dagen.
Hij hangt ze op
De naam ‘klauwier’ slaat op de gewoonte om prooidieren op te hangen aan de stekels van bramen, doornen van meidoorn of zelfs aan de pinnetjes van prikkeldraad en die later op te eten. De middelgrote zangvogel heeft een lange staart en een stevige zwarte haaksnavel. Het mannetje heeft een grijze kop met een zwart masker. Hij lijkt op de klapekster en tapuit.
Indicatorsoort
De grauwe klauwier staat op de Rode lijst als ‘bedreigd’.
De grauwe klauwier is een indicatorsoort. Dat is een soort die ons informatie geeft over bepaalde eigenschappen van een gebied die karakteristiek zijn voor specifieke milieuomstandigheden of specifieke natuurtypen. Uit de aanwezigheid van het koppel grauwe klauwier op Hesselsberg kan dus geconcludeerd worden dat het daar met de natuurontwikkeling de goede kant op gaat!
Nog zo een indicator en topwaarneming is de kleine ijsvogelvlinder die onlangs ook op Hesselsberg werd gespot!
Natuurbeheerplan
Het beheer in de natuurbeheerplannen is vooral gericht op het behoud/herstel van moerasbos, eiken-berkenbos, dotterbloemgrasland en glanshavergrasland. Voor Hesselsberg gaat het om de Zutendaalbeek- en Broekerbeekvallei. Voor het overgangsgebied Kempen-Haspengouw gaat het om: Bezoensbeek-, Roelerbeek- en Munstervallei.
In de toekomst zal er een natuurproject (PSN) voor deze twee gebieden uitgeschreven worden, waarbij voornamelijk kunstmatige vijvers worden gedempt of natuurlijk worden ingericht en de dijken van enkele vijvers langsheen de valleien boomvrij worden gemaakt, maar de uitvoering ervan is pas haalbaar als we meer percelen in de vallei hebben aangeworven.
Tekst: Piet Martens (Conservator Hesselsberg) en Sophie Dommershausen (regiobeheerder)